'n Eko-vriendelike tuin

Wanneer laas kon jy ‘n skoenlapper se pragtige kleure bewonder? Of 'n by waar hy naarstigtelik besig is om stuifmeel bymekaar te maak? Lanklaas? Waarskynlik, want deesdae word alles mos bespuit met al wat gif is. Selfs heuningbye word bedreig.

Help 'n by in nood!

Waarvan ons en ons nageslag gaan lewe as heuningbye en skoenlappers van die aarde af verdwyn, is ‘n ope vraag. Naas water en suurstof, is bye en skoenlappers onmisbaar vir oorlewing, want daar is niks wat die bestuiwingsfunksie so kan vervul nie, en niemand kan daardie funksie by hulle oorneem nie. Die goeie nuus is dat ons kan tuinmaak om skoenlappers en bye te lok. Omdat die huidige habitats en voedselbronne minder word, moet ons bestaande bye-vriendelike plante beskerm en in stand hou deur meer bye-vriendelike plante aan te plant.

Hoewel bloekombome indringers kan wees, is hulle baie belangrik as 'n voedselbron vir ons inheemse bye. Die doel is om, deur goeie bestuur, bloekombome te behou as voedselbron vir ons bye.

Grondeienaars moet die spesies en ligging van bloekombome op hul plase identifiseer. Dié sonder bloekombome kan dit oorweeg om sekere nie-genoteerde spesies (bv.E. ficifolia of E. gomphocephala) te plant waar hulle nie waterbronne bedreig of 'n indringingsgevaar stel nie. In ‘n eko-vriendelike tuin is daar nie plek vir insektedoders nie. Of dit nou ‘n kontakdoder of ‘n sistemiese middel is, los dit. Aan die begin sal dit dalk moeilik wees, want die natuurlike vyande sou lankal die wyk geneem het omdat daar nie kos is nie. Ek kan nie onthou wanneer laas ek insekdoders in my tuin gebruik het nie. Nou die oggend sit ek en luister na die voëlgeluide. Ek besef toe dis omdat ek nie meer gif spuit nie dat hier meer goggas is, en omdat hier meer goggas is, is hier meer voëltjies, want hier is genoeg kos om te oorleef en kleintjies groot te maak.

Wanneer daar insekte in jou tuin is, is daar liefde in die lug! In die insekwêreld word klanke en geure dikwels gebruik om ’n maat te vind—wat nie ’n maklike taak is as jou lewensduur net ’n paar weke is en daar maar min voornemende maats in die omgewing is nie.

Insekte speel ’n noodsaaklike rol in ons daaglikse lewe. Trouens, ongeveer 30 persent van die voedselsoorte wat ons eet, is afhanklik van bestuiwing deur bye, waarvan die meeste wilde bye is. Maar bestuiwing is net een van die nuttige take wat insekte verrig. Insekte hou die aarde skoon deur middel van ’n doeltreffende herwinningstelsel wanneer hulle dooie plant- en dieremateriaal in bruikbare vorme omsit. Sodoende word die grond vrugbaarder gemaak, en voedingstowwe wat vrygestel word, kan dinge laat groei.

Wyfiepouoogmotte vind ’n maat deur ’n reuk af te skei wat so sterk is dat ’n mannetjie byna 11 kilometer daarvandaan die wyfie kan vind. Sy sensitiewe voelers kan ’n enkele molekule van die reuk waarneem.

Krieke, sprinkane en sonbesies verkies om hulleself hoorbaar te maak. Selfs die mens kan die minnesang van die sonbesie hoor wanneer hy sy hele liggaam in ’n klankbord verander. ’n Groot groep sonbesies wat besig is met hofmakery, kan meer geraas as ’n lugboor maak!

Drolpeer - Dombeya rotundifolia - foto vanaf Veldwagter

Halleria lucida langs 'n ou stomp en Vuurpyle

Maar dit gaan nie net oor die gebruik van gifstowwe nie. Ons kan heelwat doen om ons tuine meer aanloklik vir die veervolk te maak. Daar is heelwat plante wat veral skoenlappers kan terug lok tuin toe, soos die Koraalboom (Erythrina lystemon), die Notsung, ook genoem Fuschia, (Halleria lucida), en die Drolpeer (Dombeya rotundifolia). ‘n Goeie keuse vir tussen klippe of op ‘n rotstuin is die Crassula perfoliata. Ander plante is die Sonbekkiebos (Metarungia longistrobus), Fynblaarrooihout (Ochna serrulata), en die Wilde-pynappel (Eucomis Comosa, Eucomis autumnalis en die Eucomis humilis). Al die vuurpyle (Kniphofia) variëteite, Makhaya bella, Freylinia tropica, Juncus effesus en selfs die Varkoor wat hou van skaduwee en baie water. Geniet die skoenlappers wat terugkom en onthou -- ‘n ruspe is net ‘n skoenlapper wat nog nie vlerke gekry het nie!
- Sommige van die inligting vanaf 'Kormorant' 

 

Lente en Aalwyne

Dis nou vir jou 'n ding! Ek het 'n paar navrae gehad om hierdie blog lewendig te hou! Baie mense het gesê hulle hou nie van WordPress nie, is nie daar geregistreer nie, so kan nie juis kommentaar lewer nie. Ek het ook na gister se Blogger statistieke gekyk (wat effens verskil van Google Analytics) en gister het 114 mense hierdie blog besoek. So hier's ek nou weer en ons sal sommer afskop met lente. Maar Blogger is nog steeds vol snert, elke nuwe pos kom dubbel uit met een as 'n "draft", wat mens dan moet uithaal. Ai.

 "Aalwyn" potloodskets en waterverf in my Tuin-joernaal - Maree (Aloe ferox) Bitter Aalwyn 

Hierdie Lente is/was definitief 'n bietjie snaaks. nes ek gedink het dis nou lekker warm, toe tref erge koue ons weer. Maar die Aalwyne het pragtig geblom hierdie winter, en elke winter stel hulle my nooit teleur nie met hulle pragtige blomme wat hou tot diep in die lente. Hulle is waarlik 'n lewens-redder vir al die voëls na die dorre winter, veral die Swart Suikerbekkie (Black Sunbird of, die nuwe naam, Amethyst Sunbird)), wat vroeg-winter al van die heerlike nektar gebruik maak. Ek het hierdie skets van een van my aalwyne  in my Tuin-joernaal gedoen nadat ek opgemerk het hoe die bye ook om die blomme saamdrom om te drink. Die plant verskaf die meeste nektar na einde-winter se kant toe.

Vroeg-winter en die aalwyne begin net blom

Middel-winter en almal is in volle blom

Einde-winter en die blomme is vet en vol nektar

Lente en die Aalwyne is nou vol saad, 'n ware bewys dat lente uiteindelik hier is!

::

.

My plekkie en my omgewing

Ek woon in Tarlton, Gauteng, aan die grens van die Noord-Wes Provinsie in Suid Afrika, op 'n 8,5ha kleinhoewe, waar die natuur meeste van my sketse inspireer.

HIER IS MY PLEKKIE

Uitsig vanaf die tuin na die voordeur deur die Halleria lucida (Boom Fushcia) 

Voordeur vanaf onder die Karees 

DIE OMGEWING TARLTON is geleë half-pad tussen Krugersdorp en Magaliesburg, grensende aan die 'Cradle of Humankind' (Wieg van die Mensdom) wat 'n 'World Heritage Site' verklaar is deur UNESCO in 1999, en is 50km Noord-Wes geleë vanaf Johannesburg in Suid-Afrika se Gauteng-provinsie.

Die gebied beslaan 474 vierkante-myl en bevat 'n komplekse reeks grotte, insluitende Sterkfontein-grotte, waar die 2.3-miljoen jaar oue fossiel Australopithecus africanus ("Mrs. Ples") gevind was in 1947 deur Dr. Robert Broom en John Robinson. 

Die ondergrondse meer diep in die Sterkfontein-grotte, en wat die oorsprong van die Magaliesrivier is wat 15km verder by 'n oog in Maloney's Eye (sowat 5km vanaf Magaliesburg) uit die grond uitborrel.

Om en by 5km van ons af, is Maropeng, met 2500m² se uitstallings van fossiele en klip-gereedskap miljoene jaar oud, met 'n ondergrondse bootrit deur gange van soliede ys en voorstellings van vulkane en Antarktieka, restaurant, koffie-winkel en curio winkel. Maropeng bedoel "om terug te keer na die plek van oorsprong" in Setswana.

Maropeng van agter gesien 

Bootrit deur ondergrondse ys-tonnels

Een van die gange in Maropeng 

Nog een van die gange - Evolusie van die Mens

Omtrent 10km vanaf ons geleë is die 1400-hektaar Krugersdorp Wildtuin, met Wit Renosters, Buffels, Kameelperde, Seekoeie, Swart Wildebeest, Zebras en vele bokspesies, insluitende die raar Sable Antelope, Tsessebe, Elande, Waterbokke, Koedoes, Oryx, Rooi Hartebeeste, Blesbokke, Springbokke en Impala, met 'n spesiale 100ha afgekampte Leeu area in die middel van die wildtuin (waar die eienaar, Dirk Brink, so twee jaar gelede deur 'n trop leeus aangeval en verskeur is). Die wildtuin spog met die uitstekende Ngonyama Restaurant en offer ook ware Afrika verblyf.

Ingang na die Krugersdorp Wildtuin

 

'n Dam in die wildtuin waar ek al menigmaal skilpaaie of ander diertjies en voëls vrylaat.

Skuins oorkant ons plot is die welbekende Tarlton International Raceway, waar 'dragsters' die kwart-myl rekords verbreek en dorstiglik brandstof en buitebande verbrand!

Ons is ook omring deur vele volstruis-plase, vee-, groente- en blomplase, verskeie besighede, B & B's en bloekombome, wat aangeplant is vanuit Australia vir die gebruik van houtpale en -stutte in die vele myne in die omgewing.

Rustenburg is 'n uur se bestuur vanaf ons, Hartebeespoort Dam is so 40-minute ver en die 'Magalies Meander' strek vanaf Tarlton, deur Magaliesburg en deur Hekpoort, Vlakdrif, Maanhaarrand, Skeerpoort en tot by Hartebeeshoek, naby Broederstroom.

'n Pragtige gedeelte van Gauteng om woonagtig te wees!

.

Gee jou drome vlerke

Die lewe kan maar saai wees as jy nie gereeld vir jouself doelwitte stel nie. ’n Droom, maak nie saak hoe klein of groot nie, gee jou daardie ekstra motivering om ’n dag van roetine en ander verantwoordelikhede aan te pak. Jy weet wat ook al in die dag vir jou voorlê, sal jou nader aan jou eintlike ideale bring. Raak dus opgewonde oor die moontlikhede in die lewe en maak gereed om groot te dink en selfs nog groter te droom!

Maar sommige mense onderdruk hul drome al so lank dat hulle glad nie meer droom nie. Ander mense bestee weer so baie tyd aan hul dagdrome dat hul drome juis net dit bly: blote dagdromery. Slegs mense wat tot aksie oorgaan, het die vermoë om hul drome in realiteit te omskep.
En met aksie bedoel ek, maak tyd om uit te vind WAT jou droom is. Sit en skryf daaroor. Verander elke detail totdat dit vir jou perfek is. Probeer verskillende scenario’s en toets watter aspekte van jou drome jou die meeste opgewonde maak. Die drome waaroor jy passievol is, is meer geneig om ’n werklikheid te word.

Die volgende stap is om jou droom te beplan. Maak ’n lys van aksies wat maklik bereikbaar en doenbaar is. Maak dan daardie eerste oproep, registreer vir die kursus wat jy al so lank uitstel, of kontak ’n agent oor die moontlikheid van ’n nuwe werk.

As jy groot dinge wil bereik, moet jy besef elke dag is van belang. Doen dus elke dag iets wat jou nader aan jou droom sal bring. Só sal jy stadig maar seker al hoe nader aan jou doelwit en groot droom beweeg.

Wanneer laas...?

.

Nou die dag sit ek op die stoep, beskou my tuin met al die voëltjies en insekte, net so besig met die lewe as al die motors wat verbygaan, êrens op pad na een of ander afspraak. Binne die huis het dit net so ywerig gegaan, stofsuiers en wasmasjiene wat raas en alles wat moet skoon kom voor die dag verby is.

Hier buite was dit effens toegetrek met ‘n ligte en aangename briesie.
.

Dit gebeur nie sommer dat ons net stilsit en toelaat dat die wêreld om ons verbygaan nie.

.

Hoekom nie?
.

Wat is so belangrik wat nie kan wag tot later nie? Hoekom moet die e-Pos onmiddellik beantwoord word? Moet ons rêrig al daardie artikels nou aanlyn lees? Al die boodskappe van andere, al die koerante en tydskrifte? Is dit nodig vir die Internet, televisie en radio om al die tyd aan te wees?
.

Gaan die lewe ons nie dalk verby wanneer ons ons gedagtes so super-besig hou nie? Ons mis wat in die pragtige wêreld om ons aangaan as ons gedurig oor die toekoms dink—wat ons moet doen, ons bekommernis oor wat dalk in die toekoms kan gebeur—of wat in die verlede gebeur het—wat ons verkeerd gedoen het of wat iemand anders verkeerd gedoen het, wat ons gesê het, of wat moes gebeur het.
.

Wanneer was die laaste maal dat jy ‘n stil oomblik ervaar het? Net gesit het in niks doen nie, na die see gestaar, gesien hoe die wind in die blare speel, na die voëltjies geluister het, gekyk hoe ‘n kers flikker of kinders dop gehou het terwyl hulle speel…?
.
 .

.
Hoekom dit nie vandag doen nie?

.